Blijven piekeren
Een vol hoofd, ken je dat? Dat je in je hoofd blijft malen? Bijvoorbeeld dat je dat ene gesprek nog eens dunnetjes overdoen. Deze keer weet je precies wat je had moeten zeggen en reageer je wel adequaat. In gedachten, weliswaar. De ander is niet eens meer in de buurt.
Of juist een gesprek dat nog plaats moet vinden. Zeker als je er een beetje tegenop zie, kan je jezelf er uren mee bezig houden. Onder de douche, op de bank of – lekker handig – ’s avonds in bed. Niet echt bevorderlijk voor de nachtrust.
Verleden en toekomst
Gek eigenlijk hè, dat we dat doen. Zoveel gedachten. Een hoofd vol met zaken uit het verleden, die je toch niet meer kunt veranderen. Of met toekomstige gebeurtenissen, die nog niet geweest zijn. Met een gesprek goed voorbereiden is niets mis natuurlijk. Maar om daar nu dagen in je hoofd mee bezig te zijn… Mwoa.
Tijd om eens in het fenomeen van piekeren te duiken. Waarom doen we het en valt er iets aan te doen?
Ons brein
Wist je dat we zo’n 50.000 gedachten per dag hebben? En dat het overgrote deel daarvan helemaal geen nieuwe gedachten zijn. Ruim 9️0% van de dingen die je vandaag denkt, heb je gisteren ook gedacht. Serieus. Je weet het al, het zijn allemaal herhalende gedachten en ideeën. Zonde van de energie toch, om opnieuw iets te denken wat je toch al weet.
Safety first
Ons brein is geprogrammeerd om ons veilig te houden. Het wil ons van oudsher graag behoeden voor gevaar en scant daardoor continu of er een dreiging is. Het waarschuwt ons. Op zich heel handig juist, zo blijf je immers in leven.
Kleine maar…. In onze huidige tijd zijn er niet zo heel veel levensbedreigende situaties meer. De tijd dat er een sabeltandtijger in de bosjes zat is wel voorbij. Waarschijnlijk kunnen we dan ook af met een stuk minder gedachten. Maar ja, zo snel gaat de evolutie niet.
Die gedachten zijn er dus. En eigenlijk best fijn. Door al die gedachten zijn we ook slim en creatief als mens. Alleen zijn het soms teveel van dezelfde, herhalende gedachten en zou het fijn zijn als er een mute-knop op zou zitten.
De kracht van het Nu
Valt er iets aan te doen? Het volledig stoppen van een gedachtestroom is een uitdaging. Bovendien wil je die 10% nieuwe gedachten juist wel behouden, die zorgen er bijvoorbeeld voor dat we vooruit kunnen plannen en vindingrijk zijn.
Stoppen is lastig, veranderen kan wel. Invloed uitoefenen op wát je precies denkt. Eckhart Tolle schrijft in zijn bestseller De kracht van het Nu over ons brein. Volgens hem pijnigen we onszelf continu met onze gedachten. We kunnen zelfs innerlijke vrede vinden als we ons hiervan bewust worden.
Want, zo schrijft hij, Nu is het enige moment dat er echt is en waar je invloed op hebt. Het verleden is geweest, voorbij, gebeurd. De toekomst is nog onbekend en daar hebben we veel minder invloed op dan we zelf willen geloven. Het Nu is het enige moment dat er echt toe doet.
Zintuigen
Leven in het Nu. Het klinkt zo makkelijk, maar hoe doe je dat in de praktijk? Tolle legt uit hoe we dat kunnen oefenen.
In een notedop: concentreer je op je zintuigen en neem waar. Zie, hoor, voel, proef en ruik.
Stel je staat onder de douche en je gedachten dwalen weer af naar dat lastige gesprek. Grote kans dat je weer in de bekende denkcirkel stapt. Je hebt het immers allemaal al een keer bedacht. Tijd voor verandering.
Stappenplan
Volg twee simpele stappen:
- Breng eerst bewust je aandacht terug naar waar je nu bent, de douche.
Observeer jezelf in gedachten eens van een afstandje. Zonder oordeel, alleen waarnemen. Waar sta je, hoe sta je. Waar is de deur, het raam, waar hangt de handdoek.
- Ga nu met je aandacht naar je zintuigen. Eén voor één ga je ze langs. Wat registreer je allemaal, let er eens actief op.
- Eerst je gehoor. Wat hoor je allemaal. Zijn het geluiden van buiten, de auto’s of vogels. Of hoor je alleen de douche, hoe klinkt dat eigenlijk.
- Je huid, de tast. Hoe voelt het water eigenlijk, is het warm of een tikje lauw, waar raakt de straal je huid, hoe voelt dat.
- Als je de aandacht naar je mond verplaatst, wat proef je nu. Is het een beetje zoet of zout misschien, heeft het een smaak?
Zo ga je bewust al je zintuigen. Ook je ogen en neus, kijken en ruiken. Je zult merken dat het in je hoofd rustiger wordt. Even geen verleden en geen toekomst. Je bent met je volle aandacht bij het enige moment dat er echt is: Nu.
Kalmte
En zo besef dat je onder een heerlijk warme douche staat. Even weg uit de drukte, geen moeilijke gesprekken, alleen de straal water op je lijf.
Het leven is een aaneenschakeling van momenten in het Nu. En daar, in die rust, is er ruimte. Pas als je hoofd stil is, kun je bewust worden van alles wat er nu op dit moment is. Van de kalmte, schoonheid en geluk.
Oefening baart kunst
Misschien lukt het niet in één keer en dwalen je gedachten weer af. Wees geduldig en blijf oefenen. Mochten je toch weer in een fictief gesprek terechtkomen, niet aan de hand: Begin gewoon opnieuw. Eerst even uitzoomen, jezelf van een afstandje observeren en weer langzaam naar je zintuigen.
🙏🏼
Wat een fijne en simpele manier om al die herhalende gedachten te stoppen. Bedankt Eckhart!
